Frå 1. juli trer ei forskriftsendring i kraft som sikrar at fleire utvisingssaker som rører barn, skal behandlast i nemndmøte. Endringa inneber ein lågare terskel for nemndmøte i saker som er særleg inngripande for barn.
Ifølgje ikraftsetjingsrundskrivet G-04/2024 understrekar departementet tydinga av lekmannselementet som eit viktig supplement til den spesialiserte fagkunnskapen til nemndleiar og sekretariat. Omsynet til rettstryggleik og legitimitet gjer at fleire utvisingssaker som rører barn bør avgjerast i nemndmøte. Samstundes er det av effektivitetshensyn ikkje ynskjeleg at nemndhandsaming vert hovudregelen.
Bakgrunn for endringa
Regelendringa kjem som eit resultat av ein heilskapleg gjennomgang av regelverket om utvising i saker som rører barn. Baumann-utvalet leverte si rapport om terskelen for utvising i slike saker i 2022, og Fafo har utarbeidd ei rapport om høyring av barn i utvisingssaker.
Lågare grad av tvil
Når utvising er særleg inngripande for barnet, vert det aktuelt å avgjere saka i nemndmøte etter ein lågare terskel. Relevante moment inkluderer korvidt det er eit etablert familieliv av ei viss varigheit, om barnet kan bli skilt frå sin viktigaste omsorgsperson, og om barnet er særleg sårbart ved ei familiesplitting. Departementet presiserer i ikraftsetjingsrundskrivet at lista over moment ikkje er uttømmande.
Endra ordlyd i utlendingsforskrifta
Den nye ordlyden i utlendingsforskrifta § 16-9 nytt sjette ledd lyder:
Saker om utvising som rører barn skal behandlast i nemndmøte òg ved lågare grad av tvil enn kva som følgjer av første ledd. I vurderinga skal det leggjast vekt på om utvising vil kunne vere særleg inngripande, til dømes på grunn av langvarig familieliv i Noreg, at barnet kan bli skilt frå sin nærmaste omsorgsperson eller at barnet av andre grunnar vil vere særleg sårbart ved familiesplitting. Første punktum gjeld ikkje dersom nemndleiar vil treffe vedtak om at utlendingen ikkje skal utvisast. Første punktum gjeld heller ikkje dersom saka var rettskraftig avgjord før 1. juli 2024, med mindre nye opplysningar eller omstende tilseier ei fornya vurdering av saka.
Ikraftsetjing
Forskriftsendringa gjeld frå 1. juli 2024. Saker som er avgjorde av UNE før denne datoen, er i utgangspunktet ikkje aktuelle for nemndmøte etter ein lågare terskel.